Op 2 november was de GSRO te gast in Zutphen, in de voormalig stoomwasserij De IJsselstroom. Verschillende mensen vertelden mooie verhalen. Het ging over oud en nieuw, over heden en verleden en over meegaan met de stroom of er juist tegenin roeien. Ik fietste terug naar huis en bedacht me dat we als RO-ers veel kunnen leren van hoe we met water omgaan.
Vroeger was dat vooral een technisch verhaal: rechte dijken, weinig respect voor de natuur en de pittoreske dijkhuisjes. Gaandeweg veranderde dit, werden de huizen ontzien en werd natuur belangrijker. Ook het omgaan met veiligheid veranderde: eerst wilden we met techniek de veiligheid onder controle houden en nu bewegen we mee met het water. Met een mooi woord heet dat adaptief watermanagement. In Ruimte voor de Rivier werd dat de norm en kwam er veel aandacht voor natuur en milieu en voor ruimtelijke kwaliteit. Verder gingen bewoners meer meedenken, waardoor er betere plannen kwamen met meer draagvlak en minder procedures.
Ik word erg blij van zulk soort ontwikkelingen. Mooi dat het allemaal die kant op stroomt. Ik moet denken aan een workshop over dit thema die ik een tijdje geleden meemaakte. De waterschappen zeiden vroeger: “wij versterken de dijken wel”. Nu zeggen ze letterlijk: “wat willen jullie met de dijken? Kom met ideeën, dan doen we het samen. De dijk is van ons allemaal”. Hiermee gaat het waterschap van dijkversterking naar gebiedsontwikkeling. Het waterschap trekt nu met een camper het gebied in en lokt zo initiatieven uit. Soms ook komen mensen zelf al met plannen. Zo ontstaan nieuwe woorden zoals de dijkinspiratietafel en de klimaatdijk. De dijkgraaf (als ik het me goed herinner, gaat het om het waterschap Rivierenland) vroeg zich af wanneer de ontwikkelaars bij hem zouden langskomen. Hij wil zelfs de regie uit handen geven als dat moet, als partijen dat willen.
De dijk blijkt dus geen log orgaan, maar een soepel meebewegend instrument. En over de waterschappen geen kwaad woord. Die zien het water de juiste kant uit stromen en stappen op het juiste moment in de boot.
Gastblog geschreven door Uko Post.
Uko Post is planoloog en werkt als adviseur Ruimte en Wonen bij de gemeente Zutphen. Hij schrijft regelmatig blogs over de ontwikkeling van stad en land op onder meer ROmagazine.nl.