Toeristen en recreanten fietsen, varen en wandelen wat af in de Nederlandse landschappen. Zoveel dat ze er zelf ook een flink deel van uitmaken. Maar de discussie gaat nooit over hen, wel over hoe dat landschap eruit ziet. Ik vind dat ook de toerist zelf maar eens langs de meetlat van landschappelijk kwaliteit gelegd moet worden.
Al sinds de jaren tachtig heb ik met mijn familie een vakantiehuis in de Kop van Overijssel; een prachtig afwisselend landschap met vergezichten over de weilanden met koeien, moerassen met wuivende rietpluimen en zeldzame oeverplanten, glooiende stuwwallen en verkoelende meren. U ziet dit plaatje onder klassieke Hollandsche wolkenluchten natuurlijk genietend voor u.
Maar als vakgenoot denkt u ook meteen aan landschapsvervuiling. Aan de discussies over windmolens en velden vol zonnepanelen in dergelijke landschappen. En aan kwesties als stedelijke uitbreiding en 'witte schimmel'. Het Achterhoekse dorp Wichmond buigt zich ondertussen over het wel of niet toestaan van een megastal voor 1.445 koeien. De provincie wil best meewerken want door de aankoop van bestaande rechten levert de stal per saldo geen extra ammoniak uitstoot. Maar het landschap dan? Wie komt op voor het landschap?
Terug naar Overijssel. Ons kleine buurtschap staat op dit moment niet onder druk van windmolens, bungalows of andere ruimtelijke impacts op het landschap. Mede vanwege de ligging naast Nationaal Park Wieden Weerribben. Er is in mijn ogen echter wel degelijk sprake van een vorm van landschapsvervuiling waar ik mij al jaren aan stoor. Zeker omdat ik zelf, door het onderhouden van een huis met flinke tuin, jaar-in-jaar-uit met veel plezier bijdraag aan het in stand houden van dat prachtige landschap. De vele langsvarende en -fietsende toeristen beamen dit ook luidkeels; hún uitzicht is prachtig.
Het jammere is echter dat dezelfde toeristen, als onderdeel van het landschap, geen rekening houden met het uitzicht dat ze mij bieden als ze langskomen. Vele blote bierbuiken en in vet snijdende bh-bandjes trekken, hangend in te kleine of juist belachelijk grote boten, in een bonte optocht tussen 11 en 17 uur (je kunt de klok erop gelijk zetten) aan mij voorbij. Kennen deze mensen de aloude slogan van de ANWB niet meer: “Laat niet als dank voor het aangenaam verpozen...”?
Ik krijg de neiging om aan beide zijden van ons buurtschap een bordje op te hangen om ze te bewegen hun kleding aan te houden als ze door de bebouwde kom varen. Ik vrees dat het niet zal helpen en dat drastischer maatregelen nodig zijn. Een selectief waterkanon? Filmpjes maken en live streamen op Youtube? De vele foto’s die ik maakte voor deze blog publiceren in boek of reizende tentoonstelling? ...?
Of zou de Rijksadviseur voor het Landschap een goed idee hebben? Of u…? Kom gerust langs....bij voorkeur in de winter...
