Het stadsbeeld van Tiel

Zoals altijd na een bijeenkomst van de GSRO/Ruimtemakers Oost spookt na afloop de discussie nog even door je hoofd. De rit naar huis is dan een ideaal moment om de gezichtspunten van anderen te laten bezinken en je eigen inbreng aan te scherpen of bij te stellen. Zo ook na de thema avond in Tiel. Centraal stond de potentie van het dwaalgebied met pleinen en stegen rond de Weerstraat. De rondwandeling en de discussie waren leerzaam want de GSRO-leden stonden garant voor uiteenlopende invalshoeken. Maar die waren in ruimtelijk opzicht sterk 'naar binnen gericht', zo realiseerde ik me achteraf in de auto.

De binnenstad van Tiel is voor mij geen onbekend gebied. Samen met Els Bet maakte ik in 2012 een historisch-ruimtelijke analyse voor het aangrenzende gebied Santwijckse Poort. Met de toen verzamelde kennis en met de input van afgelopen donderdag zag ik vanuit een cultuurhistorisch perspectief juist in de omgeving een drietal aanknopingspunten voor het versterken en ontsluiten van het dwaalgebied.

Het stadsbeeld van dit voormalige havenkwartier als aansprekend maar thans onvoldoende herkenbare ‘hoofdstuk uit het verhaal van Tiel'. Een historie met veel handel, nijverheid en scheepvaart. Versterk daarom de herkenbaarheid van de voormalige havens, promoot de ambachtelijke bedrijvigheid (bierbrouwerij, vishandel etc.), koppel die aan de aanwezige horeca en herstel de relatie met de huidige (jacht)haven.

Het stadsbeeld van de vestingwerken als beeldbepalende structuur rondom de binnenstad maakt omtrekkende, alternatieve looproutes richting het dwaalgebied mogelijk. Rijg daarom de restanten van de voormalige vestingwerken aaneen tot een begrijpelijke structuur, versterk de continuïteit van de groene gordel eromheen (de ‘lommerrijke wandeling’), verhoog de verblijfskwaliteit ervan en maak van de plekken bij de historische stadspoorten een aangename plek van ontvangst. 

Het stadsbeeld van het rivierenlandschap in de stad met karakteristieke niveauverschillen tussen de voormalige havenkommen, de voormalige kades, de wal, het dijktalud, de veerplaat en de Nieuwe Haven. Benut de contrastrijke doorzichten naar enerzijds de beslotenheid van de stad en anderzijds de open weidsheid richting de rivier, met op de overgang daarvan de nauwe poort als het ’sleutelgat’: een spannende opeenvolging van ruimtelijke ervaringen waar de stegen een extra kruip-door-sluip-door dimensie aan toe kunnen voegen. 

Gedachten vanuit de auto die mogelijk nog van nut kunnen zijn voor de lopende discussie. Wie kreeg er op weg naar huis nog meer nieuwe of helderder inzichten? Vul maar aan! 

Deze gastblog is geschreven door Leon van Meijel, cultuurhistoricus bij Van Meijel - adviseurs in cultuurhistorie, Nijmegen.